English
speaking-Myanmar 15
အဂၤလိပ္စကားေျပာစာေၾကာင္းတုိမ်ား
====================
Fat
chance! မျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။
Female
troubles! မိန္းမေတြက သိပ္ပစိပစပ္မ်ားတာ။
For
shame! ရွက္စရာေကာင္းလိုက္တာ။
Get
lost! ထြက္သြားစမ္း။
Go
ahead! ဆက္လုပ္ပါ။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အလြယ္ကူဆုံးေလ႔လာႏုိင္ေသာ
အဂၤလိပ္စကားေျပာ
============================
A: Let’s go for a ride. ( ကားစီးၾကေအာင္ )
B: Where are we going? ( ငါတုိ႔ ဘယ္သြားၾကမလဲ )
A: Into the mountains. ( ေတာင္ေတြဆီသြားၾကမယ္ေလ )
B: That sounds nice. ( ဒါ သိပ္ေကာင္းတဲ႔ အစီအစဥ္ပဲ )
A: I want to show you my new car.
B: You bought a new car?
A: Yes. I bought a Cadillac.
B: A luxury car.
A: Luxury plus speed.
B: What are we waiting for?
A: Let me get the keys.
B: Let me get my camera.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
=====================
Either အသုံးပုံစံတမ်ိဳး
ကုိၾကည္႔ရေအာင္ ေနာက္က Noun နဲ႔တြဲသုံးတယ္....ႏွစ္ခုရွိတဲ႔အနက္ တစ္ခုခု...ဆုိတဲ႔
အဓိပါယ္ရပါတယ္....ၾကားထဲမွာ of ခံသုံးမယ္ဆုိရင္ ေနာက္က Noun ကုိ determiner နဲ႔တြဲသုံးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ......
You can park on either side of the street. ( လမ္းရဲ႕တစ္ဘက္ဘက္မွာ ကားရပ္ထားႏုိင္ပါတယ္ )
You can use either of the bathrooms. ( ေရခ်ိဳးခန္း တစ္ခန္းခန္းကုိ ခင္ဗ်ား အသုံးျပဳလုိ႔ရပါတယ္
)
Come on Tuesday or Thursday,…….Either day is OK.
I don’t like either of my math teachers.
I don’t like either of them.
I have bought two cakes. You can have either.
Would you like tea or coffee? ……I don’t mind either.
If either of the boys phones, tell him, I’ll be in this evening.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Simple
Past Tense နဲ႔ Present Perfect Tense ကုိ အခ်ိန္ကာလ တိက်ျခင္းမတိက်ျခင္း ဆုိတာနဲ႔
တုိင္းတာက်င္႔သုံးတယ္ဆုိတာကုိ....လက္မခံႏုိင္တဲ႔ သူတစ္ဦး အတြက္ VOA word master အစီအစဥ္မွ
ပင္တုိင္ အဂၤလိပ္စာ ဆရာမႀကီးLida Baker ( ေလာ႔အိမ္ဂ်ယ္လိစ္ - အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
) ၏ ရွင္းလင္းခ်က္အသံဖုိင္ကုိ နားေထာင္ၾကည္႔ပါ....စာေတြလည္း ဖတ္ႏုိင္ပါတယ္..ဆရာလည္းဘာသာျပန္
ရွင္းလင္းပုိ႔ခ်ေပးထားပါတယ္လုိ႔ပဲ အႀကံျပဳပါရေစ။
VOA Word Master ( Present Perfect Tense )
AA: I'm Avi Arditti with Rosanne Skirble, and this
week on Wordmaster: practice makes
perfect.
RS: With us from Los Angeles is English teacher Lida Baker to explain a
part of grammar that makes English learners tense.
AA: It's the verb tense known as the present perfect. First of
all, Lida says don't be misled by the archaic meaning of perfect.
LIDA BAKER: "In Latin it has to do with whether
something is complete or incomplete. In linguistic terms, the present perfect
tense is pretty unique, pretty unusual, and it's something that students always
wrestle with. So the present perfect tense is formed by using the auxiliary
verb 'have' and the past participle of a verb. And if that terminology is a
little bit too confusing, I'll just give you some simple examples: 'I have
eaten breakfast already' or 'he has seen that movie three times.' So the
present perfect is that form that uses either have or has, followed by the past
participle form of the verb."
RS: "That's the form. Now we need to focus on
how you use it."
LB: "Well, that's the interesting part. One of
the basic meanings of the present perfect tense is to talk about things that
began in the past and continue up to the moment of speaking. An example of that
would be something like 'I have lived in Los Angeles for 25 years,' 'she's been
a teacher since she was 25 years old.' So cases where the
action began in the past and continues until this
moment, that's one way in which we use the present perfect tense.
"Cases like that do not give students
difficulty, though. Maybe it's because with that meaning we often pair the
sentence with a phrase that starts with 'for' or 'since.' So,
'for 16 years' or 'since I was 12 years old,' those
sorts of things are not hard for students to learn.
"We use the past tense when something occurred in the past and
we know exactly when it happened. So, 'I visited my grandmother three days ago'
or 'he graduated from college last month.' When the time that the event
occurred is given, then according to the rules, we have to use the past tense,
OK?
"In contrast to that, if something occurred in
the past but there is no specific time stated, that's when we use the present
perfect. So we would say something like 'I have finished my homework,' 'I've
seen that movie' and so on. And, according to the strict rules of grammar, if
you take a sentence like 'I've seen that movie' and you use it
with the word 'yesterday,' in American English
strictly speaking that sentence is incorrect. It would be wrong to say 'I have
seen that movie yesterday.' But in reality -- "
RS: "Instead you would say 'I saw that movie
yesterday.'"
LB: "That's right."
AA: "Now, like in the homework example, if a
kid comes up to you and says 'I have -- I've finished my homework,' they're talking
about like in the past few minutes as opposed to 'I finished my homework --
"
RS: "Two days ago."
AA: " -- two days ago,' or something like that,
is that what you're ... "
LB: "That could be one explanation. But another
explanation could be that the student is handing me his paper, you see. So this
is how the relevance to the present is established. He says, 'I've finished my
homework, and here it is.' You see? Sometimes the link is established by means
of the context, OK? Sometimes we've had some kind of an experience in the past
that has relevance for the present, in a sentence something like, 'I've used
that machine lots of times, so I can teach you or help you with it now.'
"Another way that this relevance to the current
moment is established is if something has happened in the past, but there's a
good probability that it might happen again.
So a sentence like, 'I've been to the Hollywood Bowl twice this
summer.' The Hollywood Bowl is a large outdoor concert arena here in Los
Angeles. So, 'I've been to the Hollywood Bowl twice this summer ... '"
RS: And the use of the present perfect indicates she
might go again -- although at the present moment, Lida is busy with a new group
of students.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ေက်ာင္းသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအသုံးျပဳပုံလြဲတတ္တာ
တစ္ခုရွိပါတယ္
in the
....... နဲ႔ At the......အသုံးပဲျဖစ္ပါတယ္......ဥပမာ
Where's Maung Ba? ( ေမာင္ဘ ဘယ္မွာလဲ )
He is at the office. ( ရုံးခန္းနားမွာ ဆုိတဲ႔ အဓိပါယ္သက္၀င္ပါတယ္)
He is in the office. ( ရုံးခန္းထဲမွာ ဆုိတဲ႔သေဘာ သက္၀င္ပါတယ္ )
-----------------------------------------------------------------------
ေနာက္တစ္မ်ိဳး.....
Is John in the office today? ( ဂၽႊန္ ဒီေန႔ ရုံးမွာလား
)
ေမးတဲ႔သူက အဲဒီ႔ရုံးရဲ႕ အမုိးအကာ တစ္ခုထဲေအာင္မွာ ရွိေနစဥ္မွာ
ေမးတယ္ဆုိရင္
Yes, He is at the office. လုိ႔သုံးရပါတယ္။
---------------------------------------------------------------------------------
ေမးတဲ႔သူက ရုံးခန္းျပင္ပ ( ဖုန္းနဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း ၊အျခား
ဆက္သြယ္ေရးကရိယာတစ္ခုခုနဲ႔ ျပင္ပက လွမ္းေမးမယ္ဆုိရင္ေတာ႔
yes, He is in the office. လုိ႔သုံးရပါတယ္။
--------------------------------------------------------------------------------
I will wait for you at the station. ( ဘူတာရုံနားက ေစာင္႔ေနမယ္ )
I will wait for you in the station. ( ဘူတာထဲက ေစာင္႔ေနမယ္ )။
မွတ္ခ်က္ - at , in အသုံးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Forum မ်ားမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ရာတစ္ခုျဖစ္ေနစဲပါ။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အလြယ္တကူအစားထုိးသုံးစြဲႏုိင္ေသာ အဂၤလိပ္စကားေျပာပုံစံ
================================
ဒါလုပ္ရတာကုိ
ပုိၿပီး ႏွစ္ၿခိဳက္မိပါတယ္ဆုိတာကုိေျပာခ်င္ရင္
I’d rather Subject +
Past tense ပုံစံကုိ အသုံးျပဳႏုိင္ပါတယ္....မိမိေျပာခ်င္
ေနတဲ႔ အေၾကာင္းအရာရဲ႕ Sub နဲ႔ Past tense ကုိ တြဲစပ္အသုံးျပဳလုိက္ပါ။
ဥပမာ
I’d rather
my father bought a second hand car. ( က်ေနာ္႔ အေဖက တစ္ပတ္ရစ္ကား ၀ယ္သုံးရတာကုိ ပုိႏွစ္ၿခိဳက္တယ္
)
I’d rather
I lived close to his home. ( သူ႔အိမ္နားမွာ ကပ္ေနရတာကုိ က်ေနာ္ ပုိႏွစ္ၿခိဳက္တယ္
)
I tried to
avoid + Verb-ing -
Suggest future action. -
Smoking
Dealing with him.
Inviting them.
I’d rather
Subject + Past tense
My father bought a second hand car.
I lived
close to his home.
My friend visited my home.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
========================
airhead
- မုိက္မဲေသာသူ
My sister's boyfriend is a real airhead. ( က်ေနာ္႔ညီမ ရည္းစားက တကယ္႔ လူမုိက္ပါ )
bombed - အရက္မူးေနေသာ
The driver of the car was bombed. ( ကားဒရုိင္ဘာက အရက္မူးေနတယ္ )
bonkers - အရူး
I think I am going bonkers. ( ငါ ရူးေတာ႔မယ္ ထင္တယ္ )
boo-boo - အမွား
If you make another boo-boo like that, you won't
have a job. ( မင္းဒီလုိအမွားမ်ိဳး လုပ္ဦးမယ္ဆုိရင္
အလုပ္ရွိမွာမဟုတ္ေတာ႔ဘူး )
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
=================================
Throw it
- ပစ္လုိက္သည္
Head it
- ေခါင္းတုိက္သည္
Hit it -
ရုိက္သည္ ( ၾကက္ေတာင္ လုိဟာမ်ိဳး )
Catch it
- ဖမ္းသည္
Kick it
- ကန္သည္
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
BBC
Learning English down
pdf
The English We Speak
Do= party in in
British English
Neil: Hello and welcome to The English We Speak. I'm
Neil Edgeller.
Feifei: And I'm Feng Feifei. Neil, you look
terrible! You’ve got red eyes, grey skin and your voice is so rough!
Neil: Oh, Feifei, you’re right. I feel terrible. I
went to a leaving do last night and I drank too much beer… and wine…
Feifei: A leaving do? Do?
Neil: Yes, a leaving do. A colleague has got a job
at another company and had a party to celebrate his last day.
Feifei: So it was a party?
Neil: Yes, that’s what I said. It was a leaving do.
Feifei: Right, so 'do' is a noun and it means party?
Neil: Yes, that’s right. It’s British English. Urgh.
Feifei: Ah, so in British English, another word for party is 'do'.
Insert
A: Did you enjoy Mary’s wedding?
B: Oh, it was an amazing do. The food was delicious and there was an
excellent band playing.
We danced all night!
A: Oh, hi Dave. We’re having a bit of a do on Saturday and
wondered if you and Sally would
like to come over?
B: Thanks, that would be great. You two always put
on a good do.
Feifei: So is this a common word?
Neil: Yes, you’ll hear it all the time: especially
in certain phrases.
Feifei: Like what?
Neil: Well, a leaving do.
Feifei: A leaving do.
Neil: And a bit of a do – we’re having a bit of a do.
Feifei: A bit of a do. So, was it a good leaving do last night?
Neil: Um, yes, yes, yes it was very good… I think. I
can’t really remember…
Feifei: Go home and get some sleep!
Neil: That’s a very, very good idea. Bye for now.
Feifei: Bye!
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
The English We Speak
Sinking
Feeling
Li: Hello and welcome to The English We Speak. I'm
Li.
Neil: And I'm Neil. Li, let me tell you about this
strange dream I had yesterday… we weren't here. We were somewhere else, in
another country…
(Sound of dreamy music)
Neil: We were lucky to find these cheap tickets and
fly here to the United States, weren't we? This is a wonderful place, Li.
Li: Yes, this is a wonderful place!
Neil: …where we found a boat and decided to sail on
this river! Blue sky, blue
water… Don't you feel at one with nature, Li?
Li: Of course, yes, I do feel in harmony with
nature. But we have been sailing for a while now and I'm not sure where we are…
Where are we,
Neil?
Neil: I'm not sure either. What I can say is that…
this boat is rocking a lot, isn't it? …
Li: Yes, but it must be normal.
Neil: … and I must confess I'm not a very strong
swimmer…
Li: Don't think about it Neil, just admire the view.
Neil: But I have a sinking feeling!
Li: A sinking feeling Neil?! What's going on? Are
your feet wet? Can you see water coming into the boat?
Neil: No, there's no water in the boat. Having a
sinking feeling is what you say in English when you realise something bad is
happening or about to happen.
Examples
Man 1: I bought shares in that company but the stock
market has just crashed! I have a sinking feeling that I've lost all my money!
Woman: The meal in this restaurant was very tasty
but I have a sinking feeling that I've forgotten my wallet at home and I don't
have money to pay the bill!
Man 2: Oh the main player in the team has just got a
red card! I've a sinking feeling that my team is going to lose this match!
Li: So, what is this sinking feeling that you have,
Neil? If it's not the boat, what is it?
Neil: Well, while we were admiring the view a few
minutes ago I saw a sign over there on the bank of the river that said: Niagara
Falls. I've heard this name somewhere and I don't think it's good. I don't
remember why but…
Li: What?! Niagara Falls! Did you say that? It has a
vertical drop of some 50 metres, Neil! Do you know that?
Neil: Yes, now I remember! I saw it in a movie! I
have a sinking feeling! Grab this life jacket, Li!
Li: Thank you. Now I have a sinking feeling too!
Neil: Here we goooooooooooooooo!
Li: Ahhhhhhhhhhhhhhhhh! (Sound of alarm clock)
Neil: And that's when I woke up, Li.
Li: That's good, Neil. But now I have a sinking
feeling.
Neil: Why is that?
Li: We have been so distracted chatting about your
dream that we've missed our train and we will be late for work! Let's run and
get a taxi. Bye!
Neil: Bye!
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
လူေတြ႕ စစ္ေဆးျခင္း
(An Interview)
Sanjeev တစ္ေယာက္ Jam ကို လူေတြ႕ စစ္ေဆးခံဖို႕ ေရာက္လာပါၿပီ။
"ေကာင္းေသာေန႕လည္ခင္းပါ၊ Sanjeev။ ကြ်န္မက Alison
Lime ပါ။ ဒီ ကုမၸဏီရဲ႕ Director ပါ။"
"ဟယ္လို။
ေတြ႕ရတာ ဝမ္းသာပါတယ္ခင္ဗ်ာ။"
လူေတြ႕စစ္ေဆးျခင္း စပါၿပီ။
''ကဲ။ ဘာေၾကာင့္ Jam မွာ အလုပ္လာလုပ္ခ်င္တာလဲ ေျပာပါဦး"။
"ဟုတ္ကဲ့။ ကြ်န္ေတာ္လက္ရွိအလုပ္မွာေပ်ာ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္
ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ တာဝန္ပိုမ်ားမ်ားယူရၿပီး ေရွ႕ဆက္ဖို႕ အခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ။"
"ကြ်န္ေတာ္ နယ္ပယ္အသစ္၊ အထူးသျဖင့္ ေစ်းကြက္ ရွာေဖြျမွင့္တင္ေရး
(Marketing) ပိုင္းမွာ ကြ်န္ေတာ့ အစြမ္းအစကို တိုးတက္ခ်င္ပါတယ္။"
"အလုပ္နဲ႕ သင့္ေတာ္တဲ့ အတြ႕အၾကဳံေတြေရာ ဘာရွိလဲ"။
"ဟုတ္ကဲ့။ ကြ်န္ေတာ္ Philip Brown မွာအလုပ္ လုပ္ေနတာ
အခု သံုးႏွစ္ရွိပါၿပီ။ အဲဒီေတာ့ လုပ္ငန္းေဖာက္သည္မ်ားနဲ႕ တိုက္ရိုက္ အလုပ္လုပ္ရတဲ့
အေတြ႕ အၾကဳံရွိပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္လဲ Marketing နဲ႕ Diploma သင္တန္း တက္ေနပါတယ္။"
တစ္နာရီၾကာေသာ္
"ကဲ။ လာေတြ႕ေပးတဲ့ အတြက္ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ Sanjeev။
မနက္ဖန္ ဆက္သြယ္လုိက္ပါ့မယ္"။
အခုေျပာသြားတဲ့ စကားေတြကို ေလ့လာႀကည့္ရေအာင္။
Interview မွာ အၿမဲ ေမးေလ့ရွိတဲ့ေမးခြန္း (၂) ခု ကေတာ့
ဘာေႀကာင့္ ဒီမွာ
အလုပ္လုပ္ခ်င္တာလဲ။ (Why do you want to come and work for
Jam?)
လုပ္ငန္းနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့
ဘာအေတြ႕အၾကဳံံရွိလဲ။ (What relevant experience have you got
for this job?)
ဒီေမးခြန္းေတြကို ဘယ္လိုျပန္ေျဖရင္ေကာင္းမလဲ။ Sanjeev ေျဖသြားတာကို
ၾကည့္ေနာ္။
'ဘာေၾကာင့္ ဒီမွာ အလုပ္လုပ္ခ်င္တာလဲ' ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို
Sanjeev က လက္ရွိအလုပ္မွာလည္း အဆင္ေျပေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္းအတြက္
စဥ္းစားေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
Why do you
want to come and work for Jam?
Well, I enjoy my current job. (အခုလက္ရွိ အေနအထားကို ေျပာလို႕
Simple Present
Tense [Enjoy + Noun] ကို သံုးပါ)
… but it’s time for me to move on to something with
more responsibility. (ရည္ရြယ္ခ်က္ေျပာေနတာဆိုေတာ့
To + Verb infinitive [to move on ...] လို႕ေျပာတာပါ။)
I want to
develop my skills in new areas – especially marketing. (ဒီမွာလဲ လက္ရွိဆႏၵကို ေျပာေနတာမို႕လို႕
Simple Present Tense want to+ Verb infinitive [want to develop my skills] နဲ႕ေျပာပါတယ္။)
'လုပ္ငန္းနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ ဘာအေတြ႕အႀကံဳရွိလဲ' ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို
Sanjeev က လက္ရွိအလုပ္ကို လုပ္ေနတာ ဘယ္ေလာက္ၾကာေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းအေတြ႕အၾကဳံရွိေၾကာင္း၊
ေလွ်ာက္ထားတဲ့လုပ္ငန္း နဲ႕ပက္သက္တဲ့ သင္တန္းေတြလဲတက္ေနေၾကာင္းေျပာသြားပါတယ္။’
What relevant experience have you got for this job?
Well, I’ve been working at Philip Brown for three
years now. (အလုပ္လုပ္ေနတာ ကာလတစ္ခု ၾကာၿပီဆိုေတာ့ Present Perfect Continuous
"has/have+been + Ving" [have been working at Philip Brown for three
years now] လို႕ေျပာတယ္။
So I have a lot of experience of working directly
with clients. (လက္ရွိအေနအထားဆိုေတာ့ Simple Present [So I have a lot of ....] ေပါ့)
I’m currently studying
for a Diploma in Marketing. (ေလာေလာဆယ္လုပ္ဆဲလုပ္ငန္းကို Present Continuous am/is/are + Ving [I'm
currently studying] လို႕ ေျပာတယ္ေနာ္။)
ကဲ Sanjeev တစ္ေယာက္အလုပ္ရလိမ့္မယ္လို႕
ေမွ်ာ္လင့္ထားရေအာင္။ ကိုယ္လဲ လုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္တစ္ခုေလာက္ စဥ္းစားၾကည့္ျပီး၊ လူေတြ႕
စစ္ေဆးခံရတယ္လို႕ စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္ေနာ္။ Sanjeev ရဲ႕ အေျဖေတြကို ဖတ္ၾကည့္ၿပီး ကိုယ္လဲ
ဒီေမးခြန္းေတြကို ဘာျပန္ေျဖမလဲဆိုၿပီး ေရးၾကည့္ပါဦး။
ဘာေၾကာင့္ဒီမွာ အလုပ္လုပ္ခ်င္တာလဲ
(Why do you want to come and work for this company?)
လုပ္ငန္းနဲ႕ ပါတ္သက္တဲ့ ဘာအေတြ႕အၾကဳံရွိလဲ
(And what relevant experience have you got for this job?)
Happy Learning English!
ေပါ့ပါးေပ်ာ္ရႊင္စြာ အဂၤလိပ္စာ သင္ယူႏိုင္ပါေစ။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
လူေတြ႕စစ္ေဆးျခင္းအတြက္ခ်ိန္းဆိုျခင္း
(Arranging an Interview)
ျပီးခဲ့တဲ့တေခါက္က Sanjeev အလုပ္ေလ်ွာက္လႊာတင္တာမွတ္မိတယ္ေနာ္။
အခုသူစာတေစာင္ကိုုလက္ခံရရွိပါတယ္။
ကဲ - သူတို႕ဘာေတြေျပာတယ္ဆိုိုတာၾကည့္ၾကရေအာင္။
Sanjeev - “ေကာင္းလိုက္တာ! လူေတြ႕စစ္ေဆးဖို႕ေခၚျပီပဲ။”
အဲဒီေတာ့ Office Manager ျဖစ္တဲ႕ Maria နဲ႕လူေတြ႕စစ္ေဆးျခင္းအတြက္
ခ်ိန္းဆိုရျပီေပါ႕။
Maria - “ဟဲလို - Jam ကပါရွင္။ Maria Sanchez ေျပာေနပါတယ္"
Sanjeev - “ဟုတ္ကဲ့ -
ဟဲလို - ကၽြန္ေတာ္က Sanjeev Bhat ပါ။ ဒီဇိုင္းနာ ရာထူးအတြက္ လူေတြ႕စစ္ေဆးဖို႕
ကိစၥအတြက္ဆက္တာပါ”
Maria - “ေအာ္
ဟုတ္ကဲ႕ Sanjeev ။ ေနာက္အဂၤါေန႕ဆို
အစဥ္ေျပမလားရွင္”
Sanjeev - “အားနာလိုက္တာ။ အဲဒီေန႕ကြၽန္ေတာ္မအားဘူးခင္ဗ်ာ”
Maria - “အဲဒါဆို တနလၤာေရာ”
Sanjeev - “ဟုတ္ကဲ့။
တနလၤာေန႕ကေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္ခင္ဗ်ာ”
Maria - “ေကာင္းပါျပီ။ ဒါဆိုေနာက္ တနလၤာေန႕ေပါ႕ေနာ္။ မြန္းလြဲ
၂ နာရီျဖစ္မလားရွင္”
Sanjeev - “ဟုတ္ကဲ့။ ၂ နာရီေကာင္းပါတယ္ခင္ဗ်”
Maria - “ေကာင္းပါျပီ။ ေတြ႕ဖို႕ေစာင့္ေနပါမယ္ရွင္”
အခု Maria နဲ႕ Sanjeev တို႕ေျပာသြားတဲ႕ ဝါက်ေတြကိုၾကည့္ရေအာင္။
စကားလံုးေတြကို ေရာေမႊထားတယ္။ အစီအစဥ္မွန္ေအာင္ ျပန္စီၾကည့္ပါဥ္ီး။
next/ could/ Tuesday/ manage/ you
that/ afraid/ I’m/ busy/ day/ I’m
about/ what/ well/ Monday
then/ we/ Monday/ next/ shall/ say
great/ two/ be/ would/ o’clock
to/ meeting/ look/ I/ you/ forward
ဒီအေျဖေတြရတယ္မဟုတ္လား။
1.
Could you manage next Tuesday?
2. I’m
afraid I’m busy that day.
3.
Well, what about Monday?
4.
Shall we say next Monday, then?
5. Two
o’clock would be great.
6. I
look forward to meeting you.
အဲဒီေတာ့ရက္ခ်္ိန္းယူခ်င္ရင္
Could you manage next Tuesday?
Well, what about Monday?
Shall we say next Monday, then?
ခ်ိန္းတဲ႕ရက္ အဆင္မေျပတာကို ျငင္းခ်င္ရင္ I’m afraid I’m busy that day.
ခ်ိန္းတဲ႕ အခ်ိန္အဆင္ေျပျပီဆိုရင္ Two o’clock would be great.
ေတြ႕ဆံုဖို႕ေစာင့္ေနမယ္ဆိုရင္ I look forward to meeting you.
ကဲသူငယ္ခ်င္းတေယာက္နဲ႕ ဒီဇာတ္္လမ္းတြဲေလးထဲမွာပါတဲ႕
Maria နဲ႕ Sanjeev တို႕ရဲ႕ Dialogue ကိုေျပာၾကည့္ပါလား။ ျပီးရင္ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ႕အခ်က္ေလးေတြ
(ရက္စြဲ၊ အခ်ိန္) ေတြေျပာင္းျပီး ေျပာၾကည့္အံုးေနာ္။
Happy Learning English! ေပါ႕ပါးေပ်ာ္ရႊင္စြာ အဂၤလိပ္စာသင္ယူႏိုင္ပါေစ။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အဂၤလိပ္စကားေျပာပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား
(အပိုင္း-၁)
ယေန႔ေခတ္မွာ လူတိုင္းကိုေမးလိုက္။ ဘာလုပ္ေနလဲ “အဂၤလိပ္ စပီကင္ တက္ေနတယ္” ဟူသည့္အေျဖကို ညံညံစီစီ ၾကားေနရသည္။ အဂၤလိပ္စာ၏အေရးႀကီးပံုကိုလူတိုင္း
သေဘာေပါက္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္ကလို ကၽြန္လုပ္ခ်င္သည့္သူမ်ားအတြက္ စာႏွင့္စကားဟု
ယိုးစြပ္သည့္ေခတ္မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။သူသူငွာငွာ
အဂၤလိပ္စကားေျပာတတ္ခ်င္ ၾကသည္။ အဂၤလိပ္လို ဒြတ္ဒက္ရႊတ္ရွက္ ႏွင့္ေျပာေန သူတစ္ေယာက္ကို
ျမင္ရၾကားရတိုင္း သူတို႔လိုေျပာတတ္ခ်င္စိတ္ေတြ တဖြားဖြားေပၚလာ တတ္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း
ဟိုသင္တန္း ဒီသင္ တန္းေတြကိုေစ်းႀကီးေပးၿပီး တက္ၾက ျပန္သည္။ သင္တန္းေတြကလည္း သင္ေပးၾကပါသည္။
ဒါေပမယ့္ တကယ့္တစ္ကယ္ၿမိဳ႕ထဲမွာ
တိုးရစ္တစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကို အိမ္သာ ဘယ္ေနရာ မွာရွိသလဲလို႔လာလည္းေမးေရာရင္ေတြတဒိန္းဒိန္းခုန္၊
ပါးစပ္က အာေစးထည့္ထားသလို ေျပာမထြက္၊ တိုးရစ္က တစ္လံုးခ်င္းအသံအက်ယ္ႀကီးထြက္ေျပာတာကိုလည္းနားမလည္၊
အင္း- အဲ လုပ္ရင္း ကိုယ္ေျပာခ်င္တာက တစ္မ်ိဳး၊ တစ္ကယ္ညႊန္ျပလိုက္တာက တစ္ျခားန႔ဲဧည့္သည္
လည္း ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္။ ေနာက္ပိုင္း ေသြးေအးသြားသည့္အခ်ိန္ျပန္ စဥ္းစားလိုက္မွငါ ဒီလို
ေျပာလိုက္ရင္ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔
အဲဒီလိုေျပာဖို႔ သတိမရခဲ့ရတာလဲ ဟု မေၾကမခ်မ္းႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပစ္တင္ရသည့္အျဖစ္မ်ိဳး ႀကံဳဖူးၾကမည္
ထင္ပါသည္။
မိမိတစ္ေယာက္တည္း
မဟုတ္ပါ။ စာသင္သားအမ်ားစုျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္စကားကို သြက္သြက္လက္လက္ႏွင့္ ကိုယ္ေျပာတာကို
သူမ်ားနားလည္၊သူမ်ားေျပာတာကိုလည္း ကိုယ္ကနားလည္ ျဖစ္ခ်င္ပါက ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားက မိမိဆႏၵမ်ားကိုျဖည့္ဆည္း
ေပးႏုိင္ပါလိမ္ည္။
အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို
ဘာေၾကာင့္တတ္ခ်င္ရတာလဲ
အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေပးေနတဲ့ ဆရာတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဒီေမးခြန္းကို
သင္တန္းသား မ်ားစြာကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေမးခဲ့ဖူးပါတယ္။
အမ်ားစုကေတာ့ အင္မတန္ေယ်ဘုယ် က်တဲ့ အေျဖ ကိုပဲေပးတတ္ၾကပါတယ္။
”အဂၤလိပ္လိုေျပာတတ္ခ်င္လို႔” ”I want to
speak English.”
”အဂၤလိပ္စာတိုးတက္ခ်င္လို႔” ”I want to
improve my English.”
”အဂၤလိပ္စာက ႏိုင္ငံတကာသံုးဘာသာျဖစ္လို႔” ”... because
English is an international language.”
နည္းနည္းေလးတိုးတက္တဲ့
တပည့္ေတြကေတာ့ . . .
”အလုပ္အတြက္လိုအပ္လို႕” ”I need
it for my job.”
”ပညာေရးအတြက္ လိုအပ္လို႔” ”I need it
for my study.”
ဒီအေျဖေတြမွားသလားဆိုေတာ့ မမွားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မျပည့္စံုပါဘူး။
အဂၤလိပ္စကားကို ေျပာ တတ္ခ်င္လို႕ ဆိုတဲ့သူကို
ဘာလို႔ေျပာတတ္ခ်င္ရတာလဲ။ ဘယ္လိုေျပာခ်င္တာလဲ၊ ဘာအတြက္ ေျပာမွာလဲ၊
ဘယ္ေနရာမွာေျပာမွာလဲ၊
ဘယ္ေလာက္ေျပာတတ္ခ်င္တာလဲ . .. စတဲ့ေမးခြန္းေတြ
ဆက္ေမးလွ်င္ေတာ့ ေရေရရာရာမရွိဘဲ
ဟိုလိုလိုဒီလိုလိုအေျဖေတြသာ ရတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဘာျဖစ္လို႔ အဂၤလိပ္စကားေၿပာခ်င္ရတာလဲဆိုတာကို
မိမိကိုယ္မိမိသိေအာင္ ဦးစြာ လုပ္သင့္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး ေလ့လာရမည့္နည္းစနစ္
ကြဲျပားသြား ႏိုင္ေၾကာင္းသေဘာေပါက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားကိုေစ်းသြား၀ယ္မယ့္သူတစ္ေယာက္အတြက္ သင္ခန္းစာနဲ႔
ေက်ာင္းသြားတက္မယ့္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားစြမ္းရည္ လိုအပ္ခ်က္ဘယ္လိုမွ
မတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ၄င္းစြမ္းရည္ေတြတတ္ကၽြမ္းေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားရမည့္နည္းနာေတြလည္း
ကြဲျပားမည္ဆိုတာ သိသာလွပါတယ္။
မိမိကိုယ္မိမိ
ယံုၾကည္ရဲ၀ံ့ပါ။
စကားေျပာရျခင္း၏ အေျခခံအက်ဆံုးႏွင့္အဓိကအက်ဆံုး ရည္ရြယ္ခ်က္သည္
“ဆက္သြယ္ျခင္း” သတင္းေပးဖို႔
/ယူဖို႔ အတြက္ျဖစ္သည္။ (communication purpose) မိမိအဂၤလိပ္လို
ေျပာတတ္ေၾကာင္း ၾကြား၀ါဖို႔မဟုတ္၊
ဂုဏ္ယူဖို႔ မဟုတ္။
(စာဖတ္သူအေနျဖင့္ ေခတၲရပ္၍ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ မွန္သည္ဟုယူဆပါက ဆက္ဖတ္ပါ။)
ကိုယ္ေျပာတာ၊ ေရးတာမွန္သမွ် အေကာင္းဆံုးျဖစ္ခ်င္လွ်င္ ရွိတ္စပီးယားထံမွာ
သင္ယူပါ။
သင္ဟာ ရွိတ္စပီးယားမဟုတ္ပါ။ မတ္တြိန္းမဟုတ္ပါ။ ဂ်က္လန္ဒန္မဟုတ္ပါ။
ဂ်ိန္းေအာ္စတင္ မဟုတ္ပါ။
သင္သည္ သာမန္ အဂၤလိပ္စာေလ့လာသူတစ္ဦးသာျဖစ္သည္။
သူတို႔ကဲ့သို႔ အေျပာင္ေျမာက္ ဆံုးစကားေျပ သို႔မဟုတ္ အေျပာစကားမ်ိဳး ဖန္တီးရန္သင့္မွာ
တာ၀န္မရွိပါ။
သင့္မွာ မွားႏႈိုင္ခြင့္
ရွိပါသည္။ မွားမွာကို မေၾကာက္ပါႏွင့္။ အမွားေတြ႕ဖူးမွ အမွန္ကိုသိပါမည္။
အမွားကို ေၾကာက္ေနပါက သင္ဘာမွ် ဖန္တီးဖို႔ သတၲိရွိမည္ မဟုတ္ပါ။
Guiora (1973) ဆိုတဲ့ပညာရွင္
ကေတာ့ ၄င္းျဖစ္စဥ္မ်ိဳးကို ego permeability မရွိျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ဒါေၾကာင့္
အဂၤလိပ္ စကားသြက္သြက္ လက္လက္ ေျပာခ်င္ရင္
လူေရွ႕ သူေရွ႕မွာ
ေျပာရဲဖို႔အားေမြးထားပါ။
(ခၽြင္းခ်က္။ ပင္ကိုယ္က ႏႈတ္နည္းသူ၊ အရွက္အေၾကာက္ႀကီးသူေတြအဖို႔
ကိုယ့္မိခင္ဘာသာ စကားနဲ႔ေတာင္ေျပာရဆိုရမွာခက္ေနၾကေတာ့ အဂၤလိပ္လိုဆိုလွ်င္ေတာ့အင္မတန္၀န္ေလးစ
ရာပင္။ ထိုသူမ်ားအတြက္ေတာ့ သီးျခားေရးပါမည္။)
မွန္ဖို႔အဓိကလား
သြက္ဖို႔အဓိကလား (Accuracy vs Fluency)
တကၠသိုလ္က အဂၤလိပ္စာ ကထိကတစ္ေယာက္။ စာေရးလွ်င္တစ္လံုးမွမွား၊
စကားေျပာလွ်င္ ေတာ စာတစ္ေၾကာင္းေျပာဖို႔ မနည္းစဥ္းစားၿပီးထစ္ေငါ့ထစ္ေငါ့ေျပာရသည္။
(မယံုမရွိပါႏွင့္။ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုယ္ေတြ႕ပါ)
သံ႐ံုးမွာလုပ္သည့္ ထမင္းခ်က္တစ္ေယာက္။ စာတစ္လံုးမွ မတတ္။
အဂၤလိပ္လိုေျပာလွ်င္ေတာ့ ေလွ်ာကနဲ။ တကၠသိုလ္ဆရာက ထမင္းခ်က္ ေျပာသမွ်သဒၵါနည္းလမ္းမက်ဟုထင္သည္။
တကယ္လည္းမွားေနသည္။ ဒါေပမယ့္ သူက မွားေပမယ့္ သြက္သည္။ သူ႔စကားကိုတစ္ဖက္ လူနားလည္သည္။
ဟိုဆရာကေတာ့ မမွား။ ဒါေပမယ့္ မသြက္။ ထစ္ေငါ့ေနေတာ့ သူေျပာသမွ်
စကားကို ဆက္စပ္စဥ္းစားၿပီးနားလည္ဖို႔ တစ္ဖက္လူမွာ စိတ္မရွည္၊
နားမလည္။ ေနာက္ဆံုး ေတာ့ဆက္သြယ္ေရးမေအာင္ျမင္ (communication breakdown) ျဖစ္ရေတာ့တာေပါ့။
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
သြက္ဖို႔ အဓိကလား၊ မွန္ဖို႔ အဓိကလားဆိုတာ သင္ကိုယ္တိုင္ရဲ႕
အဂၤလိပ္ဘာသာကို အသံုးခ် ရမည့္ အေျခအေနအေပၚ မူတည္ၿပီးသာ
ဆံုးျဖတ္ရေပမည္။
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
ကၽြန္ေတာ္၏အယူအဆအရဆိုလွ်င္ စကားေျပာရာမွာ သြက္ ဖို႔ကအရင္ျဖစ္သင့္ပါသည္
(fluency first)။ မွန္ဖို႔ကေနာက္မွ လိုက္သင့္ပါသည္(Accuracy
later)။ စာေရးလွ်င္ေတာ့ မွန္ဖို႔ႏွင့္တိက်ဖို႔က အေရးအႀကီးဆံုးဟု ၀န္ခံပါသည္။
ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာ တစ္ခုက သြက္သြက္လက္လက္ေျပာတတ္ျခင္းဆိုတာ
ကိုယ့္ေနာက္က က်ားလိုက္သလို
စကားကို အသက္မ႐ွဴဘဲေျပာခ်င္းမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာကို
သဒၵါနည္းအရ မွားေနေသာ္လည္း
နားေထာင္သူ နားလည္ေအာင္ အထစ္အေငါ့မရွိ ေျပာတတ္ျခင္းကိုဆိုလိုပါတယ္။
အဂၤလိပ္စကားပဲေျပာေျပာ၊ ျမန္မာစကားပဲေျပာေျပာ၊ မိခင္ဘာသာစကားကိုေျပာသူမ်ား
သဒၵါ နည္းမက်သည့္၀ါက်မ်ားကိုေျပာေနၾကသည္မွာအဆန္းမဟုတ္ပါ။
”I don’t want no
money” ကဲ့သို႔ double negative မ်ားကို ေဟာလီး၀ုဒ္၏နာမည္ႀကီးသ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား
ေျပာေနၾကပါ သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ”ဥကၠဌႀကီးအား မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေပးပါရန္......”
ဆိုသည့္ စကားအမွားကို ေျပာလြန္း၍ ၾကည့္မရသည့္ ျမန္မာစာဌာနက
ေန႔တိုင္း ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား
ဆိုသည့္အစီအစဥ္ကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ ထုတ္လႊင့္ေနရသည္မဟုတ္ပါေလာ။
ထို႔ေၾကာင့္ မိခင္ဘာသာစကားကို ေျပာသူမ်ားပင္ သဒၵါ အမွား
ေျပာမိသည္ဆိုပါက ကၽြန္ေတာ္ တို႔လို ႏိုင္ငံျခားဘာသာအျဖစ္
သင္ယူသူမ်ားအတြက္ အမွားဆိုတာ ေၾကာက္စရာတစ္ခု မျဖစ္သင့္ပါ။
ဒီလိုေျပာလို႔လည္း မွားခ်င္မွားပါေစ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာအရမ္းကာေရာ
ေလွ်ာက္ေျပာရလွ်င္ ၿပီးေရာလို႔ မတိုက္တြန္းပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ္တိုက္တြန္းခ်င္တာက ေျပာရဲဖို႔ကပထမ၊ ေျပာရင္းနဲ႔မွားသြားတာကိုသိၿပီး
ေနာက္တစ္ခါထပ္မမွားေတာ့ေအာင္ အမွန္ကို ေျပာတတ္ဖို႔ အဓိက (Broken English to Spoken
English) ေဆာင္ပုဒ္ကုိ က်င့္သံုးေစခ်င္ပါတယ္။ ေျပာပါ။ မွားလွ်င္ျပင္ပါ။
စကားေထာက္
(fillers) မ်ားသံုးပါ။
စကားလံုးတိုင္းကို ပီပီသသနဲ႔ ေရပက္မ၀င္ေျပာသည့္စကားကို
သင္ ကြက္စိပ္ေဟာဆရာႏွင့္ ဇာတ္သဘင္ေတြမွာပဲၾကားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ့္အေျပာစကားစစ္စစ္မွာေတာ့ ရပ္တဲ့ေန ရာရပ္၊ စကားထပ္သည့္ေနရာထပ္၊
အမွားျပန္ျပင္သည့္ေနရာျပင္
စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကရတာပါ။ BBC World Service ကထုတ္တဲ့
Better Speaking ဆိုတဲ့စာအုပ္ကေလးထဲက
ဥပမာတစ္ခု ကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။
“This was my
dream, all my life and ... er... you know.... to serve for the match, suddenly
I have amatch point out of nowhere, you know.... I came here, nobody even
talked aboutme and now I’m holding this trophy. And it’s, it’s just.... this
support today is like ... er.... I mean....I was..... er... three times in the
final but this, this is just unbelievable, this is too good... . ”
ဒါဟာ တကယ့္အျပင္မွာေျပာတဲ့အဂၤလိပ္စကားပါ။ သဒၵါမမွန္တဲ့၀ါက်၊
မျပည့္စံုတဲ့၀ါက်၊ ပါေပမယ့္ ဒီလိုပဲေျပာၾကတာပါ။ ခ်ေရးထားတ့ဲစာေၾကာင္းေတြကိုရြတ္ျပေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ေနာက္ၿပီး
er တို႔ you know, I mean တို႔ စတဲfillers
လို႔ေခၚတဲ့စကားလံုးေလးေတြနဲ႔ ေထာက္ ၿပီးေနာက္ေျပာမယ့္စကားအတြက္ စဥ္းစားခ်ိန္ယူသြားတာေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္ စကားသြက္ဖို႔အတြက္ fillers ေတြကို သူ႔ေနရာႏွင့္သူ
နည္းလမ္းတက်သံုးတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ရပါမယ္။
စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းကို
သူ႔အတြဲႏွင့္သူေလ့လာပါ။
Learn a language in chunks ဆိုတဲ့ ဘာသာစကားေလ့လာမႈဆိုင္ရာ
အဆိုအမိန္႔ေလးကိုသေဘာက်လို႔ထည့္ေရးလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေတြနားေထာင္ေတာ့
“coming up next...”, “thank you for watching...” စတဲ့စကားတြဲေလးေတြကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။နားေထာင္တာမ်ားလာေတာ့
နားလည္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုစကားလံုးတြဲေတြကို chunks ကိုေခၚပါတယ္။၄င္းကဲ့သို႔စကားလံုးအတြဲေလးေတြကို
ေလ့လာမွတ္သားထားပါက မိမိေျပာဆိုဖို႔လိုအပ္တဲ့အခါမွာစာလံုးတစ္လံုးခ်င္းစဥ္းစားစရာမလိုဘဲနဲ႔
အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အမွားအယြင္းလည္းနည္းသြားတာေပါ့။ေနာက္တစ္ခုက
collocation လို႔ေခၚတဲ့အတူတကြတြဲဖက္သံုးစြဲရတဲ့စကားလံုးေတြကိုလည္းမွတ္သားထားရပါမယ္။do
your homework လို႔ပဲသံုးေလ့ရွိၿပီး make your homework လို႔မသံုးပါဘူး။ do နဲ႔make
က ျပဳလုပ္သည္။ အတူတူပဲလို႔ ျမန္မာလိုစဥ္းစားၿပီး အဂၤလိပ္လိုဘာသာျပန္လိုက္ရင္ မွားေပလိမ့္မည္။
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အဂၤလိပ္စကားေျပာပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား
(အပိုင္း-၂)
အရင္တစ္ပတ္က နည္းလမ္းတစ္ခ်ိဳ႕ေရးခဲ့ပါတယ္။ post တစ္ခုတည္းအျပတ္ေရးဖို႔
မအားတာက တစ္ေၾကာင္း၊ မိမိအပ်င္းနည္းနည္းထူတာက တစ္ေၾကာင္း၊ အင္တာနက္ဆိုင္ မေရာက္ျဖစ္တာက
တစ္ေၾကာင္း ၊ ေရာက္ျပန္ေတာ့ connection မေကာင္းတာကတစ္ေၾကာင္း၊... အေၾကာင္းေတြမ်ားလြန္းလို႔
ကၽြန္ေတာ္လည္း typical Myanmar တစ္ေယာက္ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီ post မွာေတာ့ အရင္တစ္ေခါက္က က်န္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္းအရာေလးေတြကိုတင္ျပပါ့မယ္။
ေ၀ါဟာရအေရးအႀကီးဆံုး
Linguistic လို႔ေခၚတဲ့ သိပၸံပညာကို ကိုးကားၿပီးေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့
ဘာသာစကား တစ္ခုဟာ အသံေတြနဲ႔ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ ၄င္းအသံေတြကို မွ အကၡရာ (character) မ်ားနဲ႔
ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပၿပီး အဓိပၸါယ္ရွိတဲ့အသံအစုအဖြဲ႕တစ္ခု ကို ေ၀ါဟာရ ဟု ရည္ညႊန္းၾက ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ဘာသာစကားကိုေလ့လာျခင္းဟာ အေျခခံအားျဖင့္ အသံေတြကိုမွတ္မိျခင္း
ႏွင့္ ျပန္လည္အသံထြက္ျခင္း၊ တစ္နည္းမဟုတ္ ေ၀ါဟာရေတြကိုမွတ္မိျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္သီကံုး
ဖြဲ႕ႏြဲ႕ျခင္း ဟုဆိုခ်င္ပါတယ္။
အပိုင္း-၁ တြင္ ဘာသာစကား ေျပာရျခင္း၏အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မွာ
ဆက္သြယ္မႈ ျပဳရန္ ဟု တင္ၿပခဲ့ပါသည္။ ၄င္းသည္ အေျခခံအခ်က္သာျဖစ္သည္ကို မေမ့သင့္ပါ။ ဘာသာစကား
သံုး ရျခင္းတြင္ တျခားရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားစြာလည္း
ရွိပါေသးသည္။
ဥပမာ - မၾကာေသးခင္ကမွ ရင္းႏွီးသြားၾကေသာ ေကာင္မေလးက ေကာင္ေလးကို
“သူ႔မွာ စိတ္ပူရမယ့္သူရွိလို႔လား” ဟု ေမးလိုက္ျခင္းသည္
ဘာကိုဆိုလိုေၾကာင္း ျမန္မာစကား ေျပာတတ္သူတိုင္း သိၾကမွာမလြဲပါ။ စကားပရိယာယ္ ဆိုသည့္အတိုင္း
မိမိေျပာခ်င္တာကို ထိထိမိမိရွိဖို႔စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈမွန္ကန္ရပါမည္။ ကိုယ္လိုရင္းကိုေျပာႏိုင္ဖို႔
ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀ မႈရွိရပါမည္။ ေအာက္ပါ၀ါက်မ်ားမွာ
အေျခခံဆိုလို ရင္း တူညီေသာ္လည္း ေျပာသူ၏ခံစားခ်က္ ကို ေဖာ္ျပႏိုင္မႈ
ကြာျခားၾကပါသည္။
ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႀကိဳက္သည္။ I like learning languages.
ဘာသာစကားေလ့လာဖုိ႔ စိတ္၀င္စားသည္။ I am interested in learning languages.
ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို စိတ္အားထက္သန္သည္။ I
am keen on learning languages.
ဘာသာစကားေလ့လာျခင္းကို ႐ူးသြပ္သည္။ I
am crazy about learning languages.
ကိုယ့္မွာ ေ၀ါဟာရမၾကြယ္၀ပါက ကိုယ္ေျပာခ်င္သည့္အဓိပၸါယ္ေရာက္ဖို႔
မလြယ္ကူပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေ၀ါဟာရၾကြယ္၀ေနေစရန္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုျဖင့္စုေဆာင္းေလ့လာသင့္ပါသည္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္မွာေျပာခ်င္တ့ဲ စကားလံုးရွာမရလွ်င္ေကာ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြရွိပါသလဲ။
ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့စကားလံုးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုနည္းသံုးပါ။
(Paraphrasing)ဆိုၾကပါဆို႔။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားေျပာရာမွာ “ဆင္”
ဆိုတဲ့စကားလံုးကိုသင္မသိလွ်င္ ေကာ၊ “အေကာင္အႀကီးႀကီးဗ်ာ၊
နားရြက္ႀကီးႀကီး၊
ႏွာေမာင္းရွည္ရွည္နဲ႔၊ အစြယ္လည္းရွိတယ္၊ သစ္ဆြဲရာမွသံုးတယ္“ လို႔ေျပာလိုက္ရင္ တစ္ဖက္သားနားမလည္ႏိုင္ဘူးလား။
ဒီေတာ့ သူက “ဆင္”
လို႔ေခၚေၾကာင္း ကိုယ့္ကို မေျပာႏိုင္ဘူးလား။ ဒီဥပမာက လြယ္လြန္းလို႔
သတိမထားမိ ၾကတာပါ။ ထို႔အတူ အဂၤလိပ္စကားေျပာတဲ့အခါမွာ
“elephant” ဆိုတဲ့စကားလံုးကို
မသိရင္ ေကာဒီနည္း လမ္းကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ “Er...
what do you call that animal?
... It’s big and grey. It has big ears, long nose
and long teeth, used for
pulling trees.” သဒၵါနည္းအရ မွန္ခ်င္မွ မွန္ေပမယ့္ တစ္ဖက္နားေထာင္သူက
ကိုယ္ဘာကိုဆိုလိုလဲဆိုတာ
တန္းကနဲ သိသြား မွာမလြဲပါဘူး။ လက္ဟန္ေျခဟန္ကေလးပါပါရင္ေတာ့
ပိုအဆင္ေျပပါလိမ့္ မယ္။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းေျပာပါ
(start the sentence again)
စကားေျပာေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္က စကားလံုးတစ္လံုးကိုမသိလို႔ ရပ္လိုက္ရင္
နားေထာင္ေနတဲ့သူက လည္းရပ္လိုက္ပါလိမ့္မယ္။ စဥ္းစားခ်ိန္ရေအာင္ ဒီလိုလည္းလုပ္လို႔ရပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္ ဘာ ေျပာေနပါလိမ့္”
‘What
was I saying?”. နားေထာင္ေနသူက ကိုယ့္ထက္ အဂၤလိပ္စာပိုတတ္
သူျဖစ္ေနပါက သူ႔ရဲ႕အကူအညီေတာင္းႏိုင္ပါတယ္။
“How can I say
this?” ။ တစ္ဖက္လူက ျမန္မာလိုေရာ အဂၤလိပ္လိုပါတတ္ကၽြမ္းသူျဖစ္ပါက ဒီလို
ေမးႏိုင္ပါတယ္။ “How do you say x x x in English?” တစ္ခါတစ္ရံ အဂၤလိပ္လို ေရးရာ၊ ေျပာရာမွာ
ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ့၀ါက်က မွန္မမွန္မေသခ်ာဘူးဆိုလွ်င္ ေနာက္တစ္မ်ိဳးေျပာင္းေျပာတာအေကာင္းဆံုးပါ။
အဂၤလိပ္၊
အေမရိကန္ ေလသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊ ငါးပိသံနဲ႔ေျပာမွာလား၊
သင္ ကိုဖီအာနန္ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ၊ ဘန္ကီမြန္းအဂၤလိပ္စကားေျပာတာ
ၾကားဖူး ပါသလား။ ၾကားဖူးလွ်င္ေတာ့ ညံ့လိုက္တဲ့လူေတြကြာ။ အဂၤလိပ္စကားေျပာတာ မပီကလာ ပီကလာနဲ႔
လို႔ ကဲ့ရဲ႕မိမွာအမွန္ပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ သူတို႔ေတြဟာ လူညံ့ေတြမဟုတ္႐ံုမက ကမၻာ့ အေတာ္ဆံုးပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲအပါအ၀င္ပင္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဆိုလွ်င္ ဘာေတြလြဲေနလဲ။ လြဲ ေနတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ခံယူထားသည့္
ဘာသာစကားဆိုင္ရာ သေဘာထားတစ္ခ်ိဳ႕ပင္
ျဖစ္ပါသည္။
မ်ားေသာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဂၤလိပ္စကားေျပာေလ့က်င့္ရာတြင္
တကယ့္ အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္လူမ်ိဳးတို႔ေျပာေသာေလသံအတိုင္း လုိက္၍ေျပာတတ္ခ်င္ၾကပါသည္။ ထိုအတိုင္း
လည္း ေလ့က်င့္ၾကပါသည္။ သူတို႔အတိုင္းေျပာႏိုင္လွ်င္ေတာ့အေကာင္းဆံုးပါ။
ဗမာစကား ေျပာသူမ်ားအတြက္ အဂၤလိပ္စာရွိ အသံထြက္အမ်ားစုသည္
တုပေျပာဆိုရန္မခက္လွပါ။ ဒါေပမယ့္
တူခ်င္သူမ်ားအတြက္ တမင္တကာ မတူတူေအာင္ လုပ္ႀကံေျပာဆိုပါက
နားေထာင္ သူမ်ားအဖို႔ နားခါးလွသည္ကို
ႀကံဳဖူးၾကပါလိမ့္မည္။
accent ဆိုုတာကိုအလြယ္ဆံုး
ဥပမာျပရရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗမာစကားကို ရခိုင္လူမ်ိဳးကေျပာတဲ့အခါရခိုင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊
ရွမ္းကလည္း ရွမ္းသံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္၊ ကရင္ကလည္း ကရင္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ေျပာတယ္။သူတို႔ရဲ႕ စြဲၿမဲ
ေနတဲ့ ေလယူေလသိမ္း ကိုaccent လို႔ေခၚလို႔ရႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ pronunciationကေတာ့ စာလံုးတစ္လံုးခ်င္းရဲ႕အသံထြက္မွန္ကန္မႈ
ကို ရည္ညႊန္းပါတယ္။ accent ကလူမ်ိဳး၊ ဇာတိ ဂုဏ္ကို ျပဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မလို႔လဲ ကိုဖီအာနန္တို႔
ဘန္ကီမြန္းတို႔ အာဖရိကန္ေလသံ၊ ကိုရီးယားေလသံကို မစြန္႔လႊတ္ပဲ
မိမိေလယူေလသိမ္းအတိုင္းေျပာၾကတာေပါ့။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရဲ႕ငါးပိသံက အာဖရိက ေျပာင္းဖူးသံ၊ ကိုရီးယား
ကင္မ္ခ်ီ သံ ထက္ေတာ့ အမ်ားႀကီးသာပါ
တယ္။ ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားက အဂၤလိပ္၊ အေမရိကန္ေလသံနဲ႔ တူေအာင္
မေျပာႏုိင္ရင္လည္း ကိစၥမရွိပါ။ အခ်ိန္ျဖဳန္းမေနပါနဲ႔ ေတာ့။ ငါးပိသံနဲ႔ပဲ
ဂုဏ္ယူစြာ အဂၤလိပ္စကားကို ေရေရ လည္လည္ ေျပာၾကပါစို႔။
အသံထြက္ကအေရးႀကီး
အထက္မွာ ေလယူေလသိမ္းအေၾကာင္းတင္ျပၿပီးပါၿပီ။ အသံထြက္ကေတာ့ဘာသာစကား
တစ္ခုရဲ႕အေရးႀကီးတဲ့အစိတ္အပိုင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အသံထြက္မွားလွ်င္ အဓိပၸါယ္
ေကာက္ယူမႈလြဲသြားတတ္လို႔ပါ။ သာမာန္စကားေျပာၾကရာမွာေတာ့ အသံထြက္မွားသြားလွ်င္
သိပ္ျပႆနာမရွိႏိုင္ေပမယ့္ အမွားမခံတဲ့ကိစၥေတြမွာ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ ေအာက္ပါ ၀ါက်ေလးႏွစ္ခုကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။
”ဒါကၽြန္ေတာ့္အတြက္ဒီေန႔အဖို႔ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ပဲ။
”
စာသင္သားအမ်ားစုကေတာ့ last time ကို “လတ္စ္တိုင္းမ္” လို႔ထြက္ၾကေတာ့တာပဲ။ ဒီမွာတင္ မ်က္ႏွာပူစရာေတြျဖစ္ေတာ့မွာပဲ။
အသံထြက္အမွန္က “လားစ္တိုင္းမ္”
ျဖစ္ရမွာ။ အေျပာခံရတဲ အဂၤလိပ္ႀကီး ျပဳံးစိစိနဲ႔အၾကည့္ခံရေတာ့မယ္။
ေျပာတဲ့သူက မိန္းကေလး၊ နားေထာင္တဲ့သူက ေယာက္်ားေလးဆိုရင္.
. .ေတြးၾကည့္ေပေတာ့။
“This is my last
time for today.” ကေန “This is my lust time for today.” ျဖစ္သြား ေရာခင္ဗ်ာ။
အသံထြက္ဘာေၾကာင့္မွားသလဲဆိုတာကိုေလ့လာၾကည့္ေတာ့ အမွားကိုလက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၾက
တာကတစ္ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ငယ္စဥ္ေက်ာင္းေနကတည္းက အလြယ္တကူ ထြက္ခဲ့ၾကတဲ့ အသံက ႀကီးလာတဲ့အထိစြဲသြားပါတယ္။
အဘိဓာန္မွာ အသံထြက္သေကၤတေတြကို ဖတ္တတ္တဲ့အခ်ိန္အထိ
မိမိကိုယ္ကိုယ္မွန္ေနတုန္းပါပဲ။ သူမ်ားအသံထြက္အမွန္ကိုၾကားရ
ရင္လည္း သူ႔အသံထြက္ကမွားေနတယ္လို႔စိတ္ကထင္တယ္။
တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ ျငင္းၾက၊ ခုန္ၾက၊ မခံခ်င္လို႔ အဘိဓါန္လွန္ၾကည့္မွ
ကိုယ္မွားမွန္းသိတာ
မနည္းပါဘူး။ ေအာက္ပါစကားလံုးမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ေပးထားတဲ့အတိုင္း
အသံထြက္ေနရင္ေတာ့ အဘိဓါန္
လွန္ၾကည့္ပါေတာ့လို႔ တိုက္တြန္းပါရေစ။ ျမန္မာအမ်ားစုထြက္တတ္တဲ့အသံေတြပါပဲ။အဂၤလိပ္
ေတြနားလည္မွာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။
Vinyl (ဗင္ႏိုင္းလ္) quay (ေကြး) elite (အီလိုက္) war (၀ါး)
ေလးစားစြာျဖင့္
ဇာနည္(MyWay!)
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
No comments:
Post a Comment